Jaap Huisman is journalist/publicist met als specialisme architectuur, ruimtelijke ordening en design. Hij heeft 30 boeken op zijn naam staan en schrijft momenteel in Het Parool.

Sociale woningbouw zoals het moet

Achter de historische herberg De Eenhoorn aan de Ringdijk is een kleine woonwijk verrezen waar de sociale woningbouw op een zorgvuldige wijze is uitgevoerd. Omdat de straten autoluw zijn, is het een eldorado voor het spelende kind. Half april werd  het laatste blok feestelijk opgeleverd door Ymere.

 

 

Maria Telkes. Rudolf Diesel. De tweede is bekend vanwege de uitvinding van de Dieselmotor. Maar Telkes? Deze vrouw van Hongaarse afkomst heeft als eerste de verwarming op zonne-energie op haar naam geschreven. Hun namen zijn vereeuwigd in een nieuw buurtje in de Watergraafsmeer waar ze in het gezelschap verkeren van andere uitvinders zoals James Watt en Alfred Nobel. Prijzenswaardig trouwens, dat er een vrouwelijke uitvinder aan is toegevoegd.

 De Eenhoorn, zo is het wijkje genoemd naar de historische uitspanning De Vergulde Eenhoorn aan de Ringdijk. Ze liggen ingeklemd tussen de Ringvaart, Wibautstraat en Gooiseweg. Wat er stond is niet in de herinnering blijven plakken, maar hoe kan het ook anders? Het waren schrale rijtjeswoningen uit de jaren vijftig in een suburbaan milieu die absoluut niet meer voldeden aan de duurzaamheidseisen van deze tijd. De 100 woninkjes hebben plaats gemaakt voor vier carrévormige blokken van 380 woningen in een veel grotere dichtheid.

 Hoe geef je voorbeeldig vorm aan sociale woningbouw in deze tijd? Nou zo dus. Het is betaalbare huur dat de klok slaat, en het concept is gebaseerd op gemeenschappelijkheid. De lobby van elk blok kan tegelijk dienen als een huiskamer voor feesten en ontmoetingen. Samen de krant lezen, zoiets. Er is een wasserette – wasmachine-aansluitingen nemen veel plaats in in een appartement. En dan zijn er rustige binnenhoven met een zorgvuldig ingerichte tuin met vijvers, bloemperken en een pergola. Ze zijn ontworpen door Hans Boots.

 Voor starters is er een studio van 35 vierkante meter, senioren kunnen toe met 50, gezinnen met 70 vierkante meter. Ze hebben ook nog eens drie slaapkamers. Ymere houdt kennelijk van ordening. Elk appartement in De Eenhoorn bezit een balkon of terras. De grootte van de kleinste studio (een rug-aan-rug-woning) wordt gecamoufleerd door een brede plattegrond met hoge ramen zodat de bewoner zich niet opgesloten hoeft te voelen. Hier valt een plons (zon)licht binnen. Omdat het de gemeente menens is met het terugdringen van de auto, zijn er slechts 12 parkeerplaatsen in de garage, waarvan binnenkort de meeste ruimte wordt gereserveerd voor deelauto’s. Het gevolg is dat De Eenhoorn een eldorado is voor kinderen in speelstraten.

 Verzorgd en zorgvuldig, dat zijn de trefwoorden voor dit wijkje dat het afgelopen jaar in fasen is opgeleverd. De architecten kennen het klappen van de zweep. Korthtielens is meermaals bekroond voor het project Spaarndammerhart waar een gooi werd gedaan met eigentijdse Amsterdamse School-architectuur. Heren5 won vorig jaar de Arie Kepplerprijs voor Nieuw Jeruzalem, dat op een steenworp afstand ligt van De Eenhoorn. Subtiele versiering in baksteen, daar zijn beide bureaus bedreven in.

 De duivel schuilt weer eens in het detail. Dat zijn de azuurblauwe tegels in de plint, een kunsttoepassing van Hansje van Halen, in de blokken van Korthtielens. Het metselwerk kent een afwisseling van verticale en horizontale banden. Poorten naar de binnenhoven zijn geaccentueerd met ranke kolommen. Dat is het geval bij het blok van Heren5. Een glaskunstwerk met  gekleurde knikkers, ontworpen door Michiel Schuurman, moet met name de kinderen in de buurt een aanknopingspunt bieden. Ha, hier woon ik. En dan moet de grootste attractie nog komen: een miniracebaan onder de poort.

 Heren5 heeft zich bij de ronde messingkleurige balustrades laten inspireren door de Christus Koningkerk in de James Wattstraat, een relikwie uit de jaren vijftig.

 De combinatie van een aangename openbare ruimte met plantsoenvormige straten en de rustige architectuur maakt dat  het eruit ziet alsof De Eenhoorn al decennia bestaat. Een logische invulling op een plek in de stad die je niet verwacht. Misschien is het ensemble niet revolutionair, maar weldadigheid is al voldoende.

 

Gezondheidspark voor het AMC

Uitzicht genoeg: het nieuwe museum Arnhem