Jaap Huisman is journalist/publicist met als specialisme architectuur, ruimtelijke ordening en design. Hij heeft 30 boeken op zijn naam staan en schrijft momenteel in Het Parool.

Een Januskop in Tripolis Park

Tegenstellingen volop in Tripolis Park, het hoofdkantoor van Uber en De Brauw Blackstone en Westbroek. Het is 1994 tegenover 2023, het is licht tegenover donker, in een gebouw dat langs de A10 een onverbiddelijke indruk maakt. Het gaat vanaf maart stukje bij beetje open.

 

 

Een spoorwegongeluk. Alsof er een intercity over een deux chevaux is heen gewalst, dat is de eerste indruk die je krijgt van Tripolis Park. Die 2cv zijn de achthoekige torens die Aldo van Eyck in 1994 ontwierp en de intercity is de uitgestrekte witte wand van MVRDV. Die wand heeft twee torens gedeeltelijk opgeslokt. Het is brutaal, ongegeneerd maar ook effectief want zo is het gemeentelijk monument van Van Eyck tenminste bewaard gebleven en bovendien voorzien van een tweede leven.

 Hierin zetelen vanaf dit jaar het taxiplatform Uber (aan de  westkant) en het advocatenkantoor De Brauw Blackstone en Westbroek. Groter contrast is niet voorstelbaar. De maatpakken van de advocaten naast de computernerds van Uber die hier met maar liefst 4000 werknemers aanwezig zal zijn. Het is met Booking een van de grootste werkgevers in Amsterdam. Dat vertaalt zich net als bij Booking met ruim bemeten keukens, bars en loungeplekken, ontworpen door Concrete.

 Het vervreemdende aan dit verstandshuwelijk tussen Van Eyck en MVRDV is dat beide architecten het gedachtegoed over het kantoor nieuwe stijl delen. Van Eyck ontwierp Tripolis met het idee dat een kantoor niet louter bedoeld is om te werken maar ook om collega’s te ontmoeten. En dat zal in de nieuwe opzet niet anders zijn. Op het dak van een toren is een yogastudio gepland, Hoe eigentijds wil je het hebben? Dat geldt ook voor de daktuinen bedoeld om te ontspannen: de daken worden beter benut dan vroeger, dat is zeker.

 Van Eyck had de pech dat Tripolis commercieel geen succes is geworden. Bedrijven hapten niet toe, zodat Tripolis zelfs een tijdje stadsdeelkantoor was en een club huisvestte. Een pre was en is dan weer wel dat het beschutting bood aan het achtergelegen Burgerweeshuis dat met zijn lage paviljoens een kwetsbaar ensemble is in de oprukkende Zuidas. Met de hulp van de witte geluidswal van MVRDV weet het complex van Van Eyck zich extra beschermd. MVRDV heeft met de bouw van die  ‘geluidswal’ rekening gehouden met het Zuidasdok dat pal aan en vlak onder de gevel komt te liggen. Nu het verkeer nog bovengronds raast, is daar met de driedubbel glazen ruiten niets van te merken.

 Er is een Januskop geschapen in dit stukje Amsterdam. Aan de Ring A10 de onverbiddelijke landscraper van MVRDV, honderd meters lang en relatief smal. Alleen een gigantisch raam breekt deze wand open, zo ongeveer waar advocaten links afslaan en de Uber-mensen rechtsaf (gezien vanaf de hoofdentree aan het Burgerweeshuispad). Nou ja hoofdentree, er zijn in feite drie ingangen, een aan de Amstelveenseweg, een midden entree en de westelijke ingang aan de kant van de sporthal.

 Zo strak en licht als Tripolis Park langs de snelweg is, zo donker en een beetje kneuterig is het exterieur aan de noordkant. Van Eyck kon het niet laten zich met de kleinste details te bemoeien zoals strips van gekleurde mozaïektegels op de gevel en natuurlijk de paars-roze kozijnen. Voor de puien gebruikte hij het tropische irokohout dat nu in de ban is gedaan. Het is in de nieuwe opzet vervangen door donkerbruin western cedar – en het iroko is verwerkt en hergebruikt in andere nieuwbouw.

 Het spannende van Tripolis Park is dat de torens in de nieuwe vleugel zijn opgenomen en toch herkenbaar zijn gebleven. Luchtbruggen verbinden oud en nieuw, binnen en buiten lopen in elkaar over, de oude wenteltrappen doorbreken het strakke interieur van MVRDV. In de publieke ruimtes heeft Concrete zitjes en plantenbakken laten plaatsen, een tegenwicht tegen de massaliteit. Aanvankelijk hadden de architecten aan een reusachtige roltrap gedacht in het hart van het gebouw die zou leiden naar een receptie op de bovenste etage. Omdat dat in de praktijk onhandig bleek, is die vervangen door centrale glazen liften, op de begane grond gevat in een koker van zigzag spiegelwanden. Het is te hopen dat advocaten en Uber-mensen op maandag niet een te wild weekend hebben gehad, anders raken ze high in dit spiegelpaleisje.

 Er wordt een fiets- en wandelpad gelegd tussen Tripolis en de sporthal (die te zijner tijd wordt vervangen door woningen). Maar het meest bijzondere is wel de binnenstraat door het gebouw heen met kunstprojecties in de galeries aan weerszijden. Zo wordt het ooit zo gesloten ensemble op een onverwachte manier opengegooid en krijgt Amsterdam er een cadeautje bij.

 

 

Gadgetarchitectuur

Onderwaterfietsen