Jaap Huisman is journalist/publicist met als specialisme architectuur, ruimtelijke ordening en design. Hij heeft 30 boeken op zijn naam staan en schrijft momenteel in Het Parool.

Een modern kantoor in een oude paardenstal

In een achterafstraatje bij de Mauritskade is Rewire neergestreken, een echt Amsterdams bedrijf dat gespecialiseerd is in innovatie op het gebied van AI. Daar is een interieur aan toegevoegd dat uitblinkt in creativiteit. En dat in de voormalige paardenstallen van de Amstelbrouwerij.

 

Dat Amsterdam verborgen hoekjes heeft, pareltjes zelfs, is niet verbazingwekkend. Maar Mauritskade 55H spant  hierin vermoedelijk wel de kroon. Het is even zoeken, zo verstopt ligt het gebouw achter de troosteloze bunker waar ooit Van Moof gevestigd was. Hier in dit zijstraatje waar ook de Metis Montessorischool zijn ingang heeft, is Rewire neergestreken Rewire is 20 jaar geleden opgericht. Het specialiseert zich in het ontwerpen, bouwen en implementeren van slimme AI-oplossingen voor grote internationals als KPN, Nike, ASML en ABN Amro.  

Omdat ze uit hun jasje groeiden op het kantoor aan de Vijzelgracht, zochten ze voor hun 130 werknemers een behuizing die past bij het innovatieve karakter van het bedrijf, beter dan op de anonieme Zuidas. Als Amsterdams bedrijf stelden ze een bijzondere locatie op prijs en kwamen ze terecht in dit achterafstraatje in een gebouw dat ooit dienst deed als paardenstal voor de Amstelbrouwerij.

Anne Boonstra (Up Architects) won de pitch om die stallen te verbouwen en dat heeft hij op een manier gedaan dat je mond doet openvallen. Zoveel zorg voor de oorspronkelijke architectuur, zoveel gespaarde details en vooral wat een gedroomd interieur voor de mensen van Rewire. Ze hebben de beschikking over een bedrijfsrestaurant met een plantenwand, over vergaderzalen achter glas, over telefooncellen. Er hangt een lichtsculptuur van Studio Rublek boven de tafel dat slingert door een rooster. Maar de hoofdmoot is de entree die zich centraal naar boven boort langs gietijzeren kolommen die op de eerste etage overgaan in hout. Dit was een eeuw geleden de hooizolder voor de paarden, nu een stemmige omgeving waar de bureaus verdekt in clusters  staan opgesteld.

Eerst de geschiedenis. In 1912 ontwierp Abraham Salm de stallen voor de Amstelbrouwerij toen de biervaten nog met paard en wagen naar de afnemers werden vervoerd. Dat betekende dus een hooizolder, maar ook een haverhok en bovendien een dienstwoning op de kop van het gebouw. Al gauw werden de paarden vervangen door vrachtauto’s. Salm (1857-1915) ontwierp in Amsterdam tal van gebouwen zoals het Artis-aquarium, de Keizersgrachtkerk, de remise aan de Amstelveenseweg (met zijn kenmerkende houten chalet-achtige façade) en villa Casparius in Weesp.

Toen Amstel fuseerde met Heineken in 1980 verloren de stallen helemaal hun functie en trok Rob Stolk (ex-Provo) met zijn drukkerij in het pand. Daarna volgde een fietsenmaker en veranderde het geleidelijk in een bedrijfsverzamelgebouw. De Mauritsgarage aan de kade, een loods met een gebogen dak was toen al afgebroken – daar fabriceerde later  Van Moof de fietsen in een anonieme doos.

Cruz en Ortiz, bekend van het Rijksmuseum, pakten het casco aan en plaatsten de nieuwe ingang op de hoek, op de plaats van de vroegere koetsierswoning. Het interieur lieten ze over aan jonge architecten. Boonstra greep in. Hij verplaatste de ingang naar het hart van de stallen waar een lift werd verwijderd. Daar kwam een vide voor in de plaats die uitzicht biedt op de kolommen en op de houten kap met zijn spanten en leggers. Het openbreken van het interieur past bij de innovatieve filosofie van Rewire. Een plantenzee naast de trap vergezelt de bezoeker naar boven. Die bomen oefenen zoveel druk uit op de betonnen vloer dat hij moest worden verstevigd.

Om licht te brengen op de bovenverdieping werden er koepels in de kap geboord die omlijst zijn met hout dat in dezelfde tint is gebeitst als de bestaande balken. Ten behoeve van  de akoestiek zijn geblokte tapijten gelegd in de kantoren, grijs-zwart aan de oostkant, en bruinoranje aan de noordkant. Maar het indrukwekkendst zijn wel de doorkijkjes door het hele kantoor heen, waarvoor de architect tussenwanden liet openbreken. Dat was net als bij de Nederlandsche Bank geen geringe opgave, omdat ze bijna een halve meter dik zijn. Leuk detail zijn de ringen in de gietijzeren pilaren waar ooit de paarden werden gebonden. En er is zelfs een water- of voederbak in de muur herkenbaar.

het bedrijfsrestaurant

Tegenwoordig verliest de term kantoor aan betekenis; werknemers worden geacht thuis te werken. Hier is het nodig dat de mensen van Rewire in groepjes of teams opereren. Daarvoor zijn ruimtes geschapen, afgescheiden met witte vitrages en in allerlei maten. En als ze het binnenwerken zat zijn, is er nog een langwerpig terras aan de zuidkant. En anders wel het Oosterpark op loopafstand. Het komt zelden voor dat een interieur, een workspace, zo volmaakt is, maar dit is er een. En net als bij de Nederlandsche Bank dringt de gedachte op: wat jammer dat de buitenwereld hier geen kennis van kan nemen, hoewel je er een kop koffie kunt drinken.

 

 

Rehabilitatie van de Molenwijk