Met Justus is de toon gezet voor de Sluisbuurt, de nieuwe wijk in wording op de kop van het Zeeburgereiland. Het is een ranke toren geworden met gelukkig aandacht voor decoratieve details waardoor Justus afwijkt van de gemiddelde saaie hoogbouw die in Amsterdam regel is geworden.
Zo die staat. De toren Justus is het eerste zichtbare manifest van de Sluisbuurt, de nieuwste wijk van Amsterdam in wording. Waarom Justus? Hij dankt zijn naam aan Justus Dirks, de ontwerper van de Oranjesluizen die aan de voet van het eiland liggen in het buiten-IJ.
Het regent torens deze jaren in Amsterdam, waarvan de meeste middelmatig zijn, zoals de bouwwerken op Overhoeks achter de Adam-toren. Ook het Amstelkwartier bij de Spaklerweg had beter verdiend. Ontsnapt Justus, van de Architekten Cie, aan die kwalificatie? Het voorzichtige antwoord is ja.
Waar moet een goede woontoren aan voldoen? Aan een stevig basement, in dit geval een roodbruin geribd beton met glazen onderbrekingen en een rank bovenstuk. Uitgevoerd in wit beton en voorzien van strakke balkons aan de westkant. Een bijzonderheid is de toegepaste kunst van Hugo Kaagman in de vorm van tegeltableaus aan de zijkant van die balkons. Kaagman heeft faam verworven met de eerste graffiti en muurschilderingen op tunnelwanden en andere blinde muren waarin hij westerse en Afrikaanse motieven combineerde.
De decoratie van de balkons geven Justus dat extra dat een woontoren met deze hoogte nodig heeft. Want dat is het manco met veel hoogbouw: dat het verhaal na de tweede of derde verdieping ophoudt en we het moeten doen met een eentonig silhouet.
Want hoog is Justus met zijn lengte van 100 meter. Verdere cijfers: 33 verdiepingen voor 289 appartementen in de categorie middelhuur. De gemiddelde grootte van de woningen is 60 vierkante meter, waarmee goddank gebroken wordt met de armzalige kippenhokken elders in de stad. Op de 24e verdieping springt Justus even uit om plaats te bieden aan een gemeenschappelijk dakterras. Het is te hopen dat dat terras toegankelijk is voor alle bewoners. Bij de recent opgeleverde Fibonacci-toren aan de Panamalaan bleek volgens een waarnemer dat alleen de middeldure huurders toegang hebben tot de buitenruimtes en de sociale huurders in hetzelfde gebouw niet. Access tot the terrace is only allowed for members of the Cohesion staat er in het huishoudelijk reglement in het huurcontract. Community regels die een tweedeling in een en hetzelfde pand bevorderen, het is onaanvaardbaar.
Met Justus wordt de toon gezet in de Sluisbuurt dat moet uitgroeien tot een stevige dichtbebouwde wijk, met veel hoogbouw afgewisseld met lage blokken, en toch ook veel groen en water. In het hart is een grote vijver gepland waar de Hogeschool Inholland zijn bivak zal opslaan. Naast Justus is al iets zichtbaar van de openbare ruimte: er is een brug geslagen over een toekomstige gracht. Autoverkeer zal zo veel mogelijk geweerd worden in de Sluisbuurt. De bewoners – een groot deel zal studeren en colleges volgen aan het hoger onderwijs – wordt aangemoedigd om de fiets te nemen en de pont naar Spoorenburg. Vandaar is het nog even doortrappen naar de oude binnenstad.
Het is nu nog niet zichtbaar maar Justus heeft een ‘groene’ uitstraling. Veertig procent van het oppervlak van de bouwkavel, waaronder de daken, wordt voorzien van hoogwaardig groen. Daarnaast krijgen de daken van het gebouw en de parkeergarage een water-retentiedak, waarmee regenwater veel beter opgevangen kan worden en gebruikt wordt om het groen te voeden. Een primeur is het ondergrondse afvaltransportsysteem. Justus is het eerste gebouw dat hierop wordt aangesloten.
Justus is ook het nieuwe hoofdkwartier van Hogeschool Inholland
Hogeschool Inholland voegt in de Sluisbuurt vrijwel alle opleidingen uit Amsterdam en Diemen samen in één pand en creëert er een vernieuwende ‘Campus aan het IJ’. Uiteindelijk studeren daar 7500 studenten. DUWO gaat zelfstandige- en groepswoningen bouwen voor jongeren en studenten, aangevuld met ruimtes voor commerciële en maatschappelijke voorzieningen. Samen gaan de panden een duurzame open stadscampus vormen, met een aansluiting op stadsverwarming.
Het is toekomstmuziek natuurlijk die aanlokkelijk klinkt. Justus, waar in de plint horeca, fitness en maatschappelijke voorzieningen zijn gepland, is een veelbelovend begin. En anders zijn de straatnamen dat wel: het Pina Bauschplein en de Rudi van Dantzigstraat. Dat wordt nog swingen in de Sluisbuurt.